Bilal Alarlının “Qayıdış” şeiri xalq yaddaşının bir çağırışı kimi oxunur

Durnalar yuvasına dönür,

lələk salır,

tülənir

qırılıb çatılan ağacların arasında.

Xoş günlərin işığı qalıb

həsrət dolu gözlərinin

nəm çəkmiş qarasında.

Durnalar yuva qursunlar deyə

ağaclar təzədən boy verir.

Budaqlar işığa can atır,

yersiz əsən küləklərə sinə gərir.

Durnalar yuvasına dönür,

havada ox kimi düzülüb

yuva dağıdanların ürəyinə sancılır.

İsti, məlhəm durna baxışları

dərədə, bərədə gizlənən,

kol dibində yatan

amansız ovçuların

kürəyinə sancılır.

Durna yuvaları hənirlə dolur

Durnalar geri döndükcə.

Dağlar cana gəlir,

daşlar yallı gedir,

bağlar bəhər alır

durnalar yuvalarına endikcə.

Yuvalar bərq vurur

durna lələklərinin

işıq saçan naxışlarında.

Hər uçan yuva

acılı-şirinli bir xatirə göyərdir

durna baxışlarında.

21.05.22

Bilal Alarlının “Qayıdış” şeiri təbiətin ən saf və dərin obrazlarından biri – durnaların yuvasına dönüşü üzərində qurulub. Bu obraz ilk baxışdan yalnız təbiət hadisəsini xatırlatsa da, əslində xalqımızın yaddaşına, mənəvi kökünə, əbədi qayıdış arzusuna işarədir. Şair durnaların dönüşünü insan taleyi, zamanın axarı və vətən həsrəti ilə birləşdirir.

Durnaların lələkləri sanki ümidin toxumlarıdır:

“ağaclar təzədən boy verir, budaqlar işığa can atır”.

Burada durnaların yuva qurması ilə təbiətin dirçəlişi arasında bədii bir körpü yaradılır. Yuva dağıdan küləklər, ovçular, amansız qüvvələr – bunlar həyatda sevgini, doğmalığı, təbiəti dağıdan güclərin simvoludur. Ancaq durnaların isti baxışları, sakit lələkləri həmin dağıdıcı güclərə qarşı bir ümid, bir müqavimət olur.

Şairin poetik baxışı ilə “qayıdış” sadəcə bir uçuş deyil. O, həm də insanın öz kökünə dönüşü, yaddaşına sarılması, ruhunun yenilənməsidir. Durnalar geri döndükcə “dağlar cana gəlir, daşlar yallı gedir”. Bu misralar xalqın ruhunu oyadan, onun tarixini, torpağını xatırladan metaforik gücə malikdir. Təbiətin hər daşında, hər budağında durnaların qayıdışı bir həyat nəfəsi gətirir.

Ən təsirli məqamlardan biri isə durnaların hər uçan yuvasının “acılı-şirinli xatirələr göyərtməsi”dir. Bu, insan ömrünün özüdür: hər kəsin keçmişi də, sevinci də, dərdi də var. Amma durna baxışları – yəni təmizlik və saflıq simvolu – bütün bunların üzərinə işıq saçır.

“Qayıdış” şeiri həm də xalq yaddaşının bir çağırışı kimi oxunur: durnalar yuvasına dönür, insan da öz mənəvi yuvasına – kökünə, tarixə, torpağa qayıtmalıdır.

Bilal Alarlı bu şeirdə yalnız təbiəti təsvir etmir, həm də oxucuya ümid verir: nə qədər dağıntılar olsa da, həyatın təməli yenidən qurulur, hər gedişin bir dönüşü var.

Sizə sağlıqlı, bərəkətli, uzun ömür və yaradıcılıq uğurları diləyirəm, dəyərli alimimiz Bilal müəllim!