Faiq Balabəyli: İndi məzar kimidir kənddəki bu ev mənə

Məni torpaq çağırır

Məni torpaq çağırır, kənd gözləyir yolumu
Agrısı necə doğma xəstə ayaqlarımın
Kim nələri deyəcək, yozulacaq yorumu
Hər yatanda gördüyüm ağ-qara yuxularımın.

Oxşayıram əlimlə dizdən topuğa qədər
Ayağımdan sinəmə uzanan bu ağrını
Bilirsiz bu ağrılar yaşatdı mənə nələr?-
Əvvəl atamı aldı, çox sonralar anamı.

Papirosu atıblar qardaşlarım, bilirəm,
Məqamında, deyəsən, çəkiləcək elə dərd.
Yay da sovuşdu getdi, heç yanmadı halıma
Qış da açığa düşüb, gələndə, gələcək sərt.

İndi məzar kimidir kənddəki bu ev mənə
Divarna hopsa da doğmaların nəfəsi.
Ayağıma dolaşan bu ağrılar, acılar
Göz görəti öldürüb yaşamağa həvəsi.

Məni kim ağlayacaq, oxşayacaq kim məni
Anam torpağın altda, bacımın öz işləri.
Oğlum sığınıb durar yəqin, qardaşlarıma
Sinə daşıma damar qızımın göz yaşları.

Məni torpaq çağırıb, gəlmişəm, kənd yatıbdır
xəstə ayaqlarımın ağrısı necə doğma
Qılığıma girərək, tələsdirib beləcə
qovuşdurmaq istəyir yəqin ata-anama…

18.09.2025.
Faiq Balabeyli

TƏHLİLİ:

Faiq Balabəyli’nin “Məni torpaq çağırır” şeiri, insanın köklərinə, doğma torpağa və itirilmiş yaxınlara duyduğu dərin bağlılığı təsvir edir.

Şeir, həm fiziki ağrının, həm də ruhsal itkilərin poetik ifadəsi kimi oxucuya təsirli bir emosional təcrübə təqdim edir.
Şeirin giriş bəndində müəllif torpağa və kəndə duyduğu çağırışı açıq şəkildə ifadə edir:

Məni torpaq çağırır, kənd gözləyir yolumu
Ağrısı necə doğma xəstə ayaqlarımın

Burada həm fiziki ağrı (xəstə ayaqlar), həm də daxili bir məkan itkisi və həsrət birləşir. Torpaq və kənd obrazı yalnız fiziki məkana deyil, həm də müəllifin uşaq və gənclik xatirələrinə, ailə bağlarına işarə edir. Ağrı, sadəcə bədənin yox, ruhun da yükünü simvolizə edir.
Şeirin davamında müəllif itkini daha fərdi və sarsıdıcı şəkildə təqdim edir:

Bilirsiz bu ağrılar yaşatdı mənə nələr?
Əvvəl atamı aldı, çox sonralar anamı.

Bu misralar itkinin gətirdiyi kədəri açıq şəkildə ifadə edir. Atanın və ananın itkisi, yalnız ailə üzvlərinin yox, həm də müəllifin mənəvi dayaqlarının itirilməsi anlamına gəlir. Burada ölüm və yoxluq teması şeirin emosional tonunu dərinləşdirir, oxucuda həm kədər, həm də empati hissi yaradır.
Müəllif həmçinin zamanın keçidini və həyatın davamlı dəyişkənliyini vurğulayır:

Yay da sovuşdu getdi, heç yanmadı halına
Qış da açığa düşüb, gələndə, gələcək sərt.

Burada fəsillərin dəyişməsi, həyatın həm fiziki, həm də emosional sərtliyini simvolizə edir. Müəllif, həyatın ağırlığını və zamanın şiddətini poetik bir dil ilə oxucuya ötürür.
Ən təsirli bəndlərdən biri ailə bağlarının və gələcək nəsillərin önəmini göstərir:

Oğlum sığınıb durar yəqin, qardaşlarıma
Sinə daşıma damar qızımın göz yaşları.

Bu misralarda müəllif, ailənin davamlılığını və sevginin mirasını xatırladır. İtkilərə baxmayaraq, həyatın və sevgilərin davam etməsi mesajı verilir.
Şeir, ümumilikdə, vətənə, ailəyə, torpağa və köklərə duyulan dərin həsrəti poetik bir dillə çatdırır. Faiq Balabəyli’nin obrazlı dili, təsvir gücü və emosional dərinliyi oxucunu sanki şeirin içində yaşamağa dəvət edir. Şeir həm də ölüm, ayrılıq və həsrətin poetik təsvirini verməklə, insanın varoluşu ilə torpaq arasında möhkəm və əbədi əlaqəni göstərir.
“Məni torpaq çağırır” şeiri, həm fiziki, həm də emosional ağrıları, ailə və torpaq bağlılığını poetik bir şəkildə birləşdirir. Balabəyli, oxucunu həm sarsıdır, həm də düşündürür. Bu şeir, həyatın sərtliyi və ölümün qaçılmazlığı ilə üzləşərkən, köklərə və ailəyə duyulan ehtiyacın əhəmiyyətini vurğulayan dərin bir poetik şeirdir.
Sizə sağlıqlı, bərəkətli ömür və yaradıcılıq uğurları diləyirəm, əziz qardaşım Faiq müəllim!