Təranə FAZİLQLZI
(esse)
O gün Bakı küləkli, hava tutqun idi. Dolanbanc küçələrdə yerimək müşkülə çevrilmişdi. Tozanaq, qum, xışıltıyla səs salan yarpaqlar dövrə vurub göyə sovrulur, külək dayandıqda isə xəzəllər ətrafa səpələnirdi.
Təxminən 10-12 yaşım olardı, tay-tuşlarımla həyətdə oynayırdım. Bir andaca bütün məhəllə bir-birinə dəydi. Məlum oldu ki, qonşumuz Ağamehdi kişini maşın vurub. Qonşu qadınlar bir yerə yığışıb onu vurana qarğış edir, kişlər isə gərgin simalarıyla xosunlaşırdılar. Həmin gün bizim evdə gecəyarıyadək ancaq bu haqda danışdılar. Mən də kənardan deyilənləri çinədanıma yığırdım. Bir neçə gündən sonra öyrəndik ki, kişinin onurğa sütunu möhkəm zədələndiyindən ömürlük yatağa məhkum olub. O hadisədən sonra bu ailənin qara günləri başladı. Ağamehdi kişinin həyat yoldaşı Gülnisə xala günorta əl-ayaq çəkilən vaxtı, qonşular görməsin deyə, xəlvətcə həyət-bacalardan quru çörəkləri, boz parçaya büküb qoltuğunda evinə gətirər, isladıb uşaqlarına yedizdirərdi. Biz üzbəüz evdə yaşadığımızdan bir uşaq marağıyla qonşumuzu izləyir, zibil yeşiklərinə tullanmış köhnə ərzaqları yığdığının canlı şahidi olurdum. Bir gün gördüklərimi evdə danışanda bizimkilər az qala məni öldürsünlər. Onda atam mənə bərk-bərk tapışırdı:“Gördüyünü bir adama desən vay halına.”
Ramazan ayı idi. Qızlarla blokda gəlincik-gəlincik oynayırdıq. Elə bu vaxt tanımadığımız bir kişi yanımızdan keçib Ağamehdi kişigilin qapısının zəngini basdı. Qapını açan yox idi. Bu yad kişi, mənim ona diqqətlə baxdığımı görüb:
– Bala, mən tələsirəm, bu bağlamanı verərsən bunlara.
“Narahat olmayın, yəqin əminin ağrıları tutub, eşitmirlər. İndicə verərəm.” – Sözüm qurtarar-qurtarmaz o, sürətlə blokdan çıxdı. Bağlamanı qucağıma sıxdığımdan qapını ayağımla təpikləməyə başladım. Gülnisə xala uşaqlarıyla qapının ağzında peyda oldu. Bağlamanın bir kişinin gətirdiyini deyib, evimizə getdim.
Bir az keçmiş qonşu otaqdan atamın qəzəbli səsini eşitdim:
“Bura gəl!”Atamla-anam qapının kandarında dayanmışdılar. Anam əl atıb qolumdan yapışdı:
-“Keç görüm.” Məni az qala sürüyüb Gülnisə xalagilə gətirdilər. Hamı pərişan idi. Düzü, çox qorxmuşdum. Nə baş verdiyini anlaya bilmirdim. Sarıbənizli Ağamehdi əmi balışa söykənmişdi. O, iri, qabarlı əllərini mənə tərəf uzadıb ağlamsınan bir səslə dedi:
“Bala, de görüm bu Quranı sənə kim verdi?” O, başını aşağı əyib dönə-dönə kitabı opüb, “Bisimillah” deyərək vərəqləyirdi. Sonra, əlindəki bükülünü yavaş -yavaş açmağa başladı. Həyəcanlı şəkildə pulu xışmalayıb əlini qabağa uzatdı:
“Bu pulları görürsüz, ay qonşular? Axı, bunu mənə kim göndərib? Mən indi kimə “sağ ol” deyib, əllərindən öpüm? Balalarıma çörək, ocağıma Quran göndərənə necə təşəkkür edim, hə, balaca? Sən tanıyırsan, bilirsən kimdi o əmi?
Tez-tələsik “yoox, tanımıram, bilmirəm,”- desəm də, əslində mənə fikir verən yox idi. Mən anamın ətəyinə qısılıb ağlayırdım. Hamının üzündə kədər qarışıq sevinc bir-birinə qarışmışdı. Təkcə Ağamehdi kişinin gözlərində yaş gilələnmişdi…
Artıq o illər arxada qalıb. Ağamehdi kişi haqq dünyasına qovuşub. Uşaqları ev-eşik, ailə sahibidirlər. Lakin o, hadisə hələ də yadımdan çıxmır. O bağlamanı gətirən kişinin siması dumanlı olsa da, gözümün qabağındadır. Hərdən öz-özümə düşünürəm. Görəsən, indi, belə xeyirxah, işıqlı insanlar kiminsə qapısını tələsik döyürmü?
