QƏRBİ AZƏRBAYCAN, GƏLƏCƏYİK BİZ
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Ali Baş Komandan İlham Əliyevin “Qarabağ Azərbaycandır, nida!” dediyi kimi bir vaxt da “Qərbi Azərbaycan Azərbaycandır, nida!” deyəcəyi çağlar uzaqda deyil.
Sahib çıxacağıq o doğma elə,
Lazım gələcəksə, qoşunlar ilə,
Tanklarla olmasa, maşınlar ilə,
Qərbi Azərbaycan, gələcəyik biz!
Şuşa – baş tacıma gəldiyimiztək,
Kəlbəcər, Laçına gəldiyimiztək,
Xankəndi, Xaçına gəldiyimiztək,
Qərbi Azərbaycan, gələcəyik biz!
Yerevan şəhəri bir türk yurdudur,
Fəthi zəfərlərin yolu, ardıdır,
Tətikdə dayanan Milli Ordudur,
Qərbi Azərbaycan, gələcəyik biz!
Zəngəzur, Dərəlyəz, Göyçə mahalı,
Vedibasar,.. əsir, bəllidir halı,
Ruhu dərd içində Ələsgər, Alı,
Qərbi Azərbaycan, gələcəyik biz!
Adları dəyişmiş ellər bizimdir,
Türkə qəribsəmiş yollar bizimdir,
Dərələr, düzənlər, çöllər bizimdir,
Qərbi Azərbaycan, gələcəyik biz!
Alagöz, Ağrıdağ baxır yollara,
Ulu Tanrı qüvvət versin qollara,
Bəyan eyləyirik bütün ellərə:
Qərbi Azərbaycan, gələcəyik biz!
Hayları bir yolluq yenəcəyik biz,
Bir gün o ellərə dönəcəyik biz,
Bütovlük bayrağın sunacağıq biz,
Qərbi Azərbaycan, gələcəyik biz!
Nazim Hüseynli
TƏHLİLİ:
Nazim Hüseynlinin “Qərbi Azərbaycan, gələcəyik biz!” adlı şeiri milli kimlik, vətən sevgisi və tarixi ədalətin bərpası ideyaları üzərində qurulmuş güclü və emosional bir poetik çağırışdır. Bu şeir həm keçmişin ağrılarını, həm də gələcəyə olan inamı özündə cəmləşdirir.
Nazim Hüseynlinin “Qərbi Azərbaycan, gələcəyik biz!” şeiri təkcə poetik ifadə deyil, eyni zamanda bir millətin tarixi yaddaşının, yurd nisgilinin və gələcəyə olan inamının ifadəsidir. Şair, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Ali Baş Komandan İlham Əliyevin “Qarabağ Azərbaycandır!” bəyanatından ilhamlanaraq bu ideyanı daha da genişləndirir və oxucunu Qərbi Azərbaycana – itirilmiş, amma unudulmamış torpaqlara səyahətə aparır.
Şeirin əsas qayəsi tarixi torpaqlarımıza qayıdışın ideoloji və mənəvi əsaslarını vurğulamaqdır. Bu torpaqlar yalnız coğrafi ərazi deyil, eyni zamanda xalqın kimliyinin bir parçasıdır. Yerevan, Zəngəzur, Göyçə, Vedibasar kimi adlar sadəcə xəritə üzərindəki məkanlar yox, şeirdə həsrətlə anılan, dərdini çəkdiyimiz ata-baba yurdlarıdır. Bu torpaqların itirilməsi bir xalqın tarixdən silinməsi demək deyil. Əksinə, bu ağrı onu birləşdirir, gücləndirir və gələcəyə doğru bir yol açır.
Şairin ifadə etdiyi “qoşunlar ilə, maşınlar ilə” misrası da simvolik məna daşıyır. Bu, yalnız hərbi güclə deyil, eyni zamanda iradə, birlik və milli ideologiya ilə gələcəyin qurulacağını bildirir. Buradakı ritorika qisas və zorakılıq deyil, haqqın, tarixi ədalətin bərpası, öz doğma yurduna qovuşmaq istəyidir.
Şeir boyunca işlənən “Gələcəyik biz!” ifadəsi bir növ and kimidir. Hər bənd bu vədin təkrarı ilə bitir və oxucunun qəlbində inam hissini daha da gücləndirir. Bu inam sadəcə şairin yox, bütün bir xalqın ümidini, məqsədini və milli ideyasını ifadə edir. O, sanki deyir: “Bu torpaqlar bizim idi, yenə də olacaq!”
Bütün bunlarla yanaşı, şair klassik aşıq ədəbiyyatının ruhunu da yaşadır. Aşıqlarımız – Ələsgər, Alı kimi sənətkarların ruhunun bu torpaqlarda dolaşması, həmin yerlərin bizim mənəvi mədəniyyətimizin beşiyi olduğunu göstərir. Bu, yalnız coğrafi deyil, həm də mədəni, ədəbi və ruhani bir qayıdışa çağırışdır.
Nəticə olaraq, “Qərbi Azərbaycan, gələcəyik biz!” şeiri çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatında vətənpərvərlik ruhunu yaşadan, oxucunu həm düşündürən, həm də ruhlandıran bir əsərdir. Bu şeir, həm tarixi dərsdir, həm də gələcək üçün yol xəritəsi. O, bizə bir daha xatırladır ki, yaddaş susmur, tarix unudulmur və haqq gec də olsa öz yerini tapır. Şairin səsi ilə bütün bir millət deyir: Qərbi Azərbaycan – gələcəyik biz!
✍ Sevil Azadqızı
Azərbaycan dill və ədəbiyyatı müəllimi. Filoloq.Ədəbi təhlilçi və tənqidçi. Şair.
24.08.2025
