Ömür hara belə baş alıb gedir? Bir qab su kimidi- boşalıb gedir… – Əlizadı NURİ

Ömür hara belə baş alıb gedir? Bir qab su kimidi- boşalıb gedir… – Əlizadı NURİ

Hər adam- bir damla yağış suyudu

Ya əlli yaşında, ya yüz yaşında,
Ömür daşımaqdan yorulur adam.
Gecə aşiq olur ay işığına
Gündüz də günəşə vurulur adam.
Ömür hara belə baş alıb gedir?
Bir qab su kimidi- boşalıb gedir…
Axırda bir parça daş olub gedir-
Dünyaya gələndən yonulur adam…
Dərədə dincələn yoxuş suyudu…
Ya yaz yağmurudu, ya qış suyudu.
…Hər adam bir damla yağış suyudu-
Torpağın altına sorulur adam…
TƏHLİLİ:
İnsan ömrü nədir? Bəzən bir an, bəzən bir ömür boyu davam edən bir yolçuluq. Əlizadə Nurinin “Hər adam – bir damla yağış suyudu” şeiri məhz bu sual ətrafında düşünməyə sövq edir. Şairin poetik dillə yaratdığı bu dərin fəlsəfi düşüncə, insan həyatının faniliyini, keçiciliyini və təbiətlə olan ayrılmaz bağlılığını təsvir edir.
Şeir boyunca insan ömrü suya bənzədilir. “Ya əlli yaşında, ya yüz yaşında, Ömür daşımaqdan yorulur adam” misraları insanın bu dünyadakı fiziki və mənəvi yükünün ağırlığını ifadə edir. Həyat elə bir yükdür ki, istər qısa, istər uzun olsun, hər kəs bir gün ondan yorulur. Şair burada yaşın deyil, yolun özünün yoruculuğuna işarə edir.
Gecə ay işığına, gündüz günəşə vurulmaq – bu isə insanın həyat boyu gözəlliklərə, işığa, sevgi və istiliyə olan ehtiyacını simvolizə edir. Lakin bu vurulmalar, bu duyğular da keçicidir. İnsan, zamanın axarı içində dəyişir, sınır və sonda “bir parça daş olub gedir”. Bu misra həm ömrün sonunu – ölümü, həm də insanın zamanla sərtləşib dünyadan soyumasını ifadə edir.
Ən təsirli və simvolik misralardan biri də şeirin sonluğudur:
“Hər adam bir damla yağış suyudu,
Torpağın altına sorulur adam.”
Bu bənzətmə insanın təbiətə qayıdışını, torpaqla birləşməsini gözəl və sadə bir dillə çatdırır. Yağış damlası kimi yerdən göyə qalxıb sonra torpağa düşən insan da sonda öz vətəni olan torpağa qayıdır. Bu, həm faniliyin, həm də əbədiyyətin poetik təzahürüdür.
Əlizadə Nurinin bu şeiri bizi həm həyata, həm də ölümə qarşı düşünməyə vadar edir. Hər birimiz bir damla su kimi bu dünyaya gəlirik – saf, şəffaf, ümidlə dolu. Lakin zamanla bu damla buxarlanır, buxarlanır və sonda torpağa qarışaraq yox olur. Amma o torpaqdan bəlkə bir gün yenidən həyat cücərir…
Bu şeir insanın həyatda tutduğu mövqeyə, onun təbiətlə olan əlaqəsinə dair dərin fəlsəfi bir baxışdır. Oxucuya sadə, lakin düşündürücü bir mesaj verir: hər kəs fanidir, amma bu fanilik içində bir damla kimi olmağın da dəyəri böyükdür.
Uğurlar olsun həmişə, dəyərli şair Əlizadə Nuri!
✍ Sevil Azadqızı
Azərbaycan dill və ədəbiyyatı müəllimi. Filoloq. Ədəbi təhlil və tənqidçi. Şair.
08.08.2025
Share: