Sözün əbədi qalasını quran ADAM – Bəxtiyar VAHABZADƏ

Ana dili – xalqın qəlbidir, vicdanıdır,
Keçmişini, bu gününü yaşadanıdır.
Ana dili – bir millətin varlığı demək,
Ana dili – həm diriliyi, həm də gəmək.

Hər xalqın yaddaşında zamanın tozuna bürünməyən adlar olur – zaman axır, illər dəyişir, amma bu adlar sükutun içində də səslənir, qaranlıqda da nur saçır. Azərbaycan xalqının yaddaşında belə bir ad var: Bəxtiyar Vahabzadə – sözün Bəxtiyarı, millətin vicdanı, qələmində üsyan çiçəkləri açan bir ömür sahibi…
Bəxtiyar müəllimin doğulduğu Şəki — elə bil ki, min illərin dastanlarını lal axarlarda pıçıldayan bir yuxulu şəhərdi. O şəhərin dağlarında yağan qarlar, sərin bulaqları, köksünü yırtan çağlayanları, elə bil bu oğula söz verirdi: “Sən susma, sən danış!” Və o danışdı. Elə danışdı ki, bir millətin susdurulmuş tarixini səsləndirdi, unudulmuş yaddaşını oyatdı.
Onun qələmi sadəcə söz yazmırdı – o, qəlbin dilini bilirdi. “Gülüstan” poemasında parçalanmış millətimizin dərdini kağıza göz yaşı kimi hopdurdu. O kağızlar artıq təkcə ədəbiyyat deyildi – o, əli zəncirdə qalmış ruhun hayqırtısıydı. Bəxtiyar Vahabzadə şeir yazmırdı, o, xalqın içində qaynayan təlatümü misra-misra azadlığa çevirirdi. Onun misralarında dağlar danışırdı, çinarlar nəfəs alırdı, sükut haraya çevrilirdi.
Bəxtiyar Vahabzadənin poeziyası – göylə yer arasında qurulmuş bir körpüdür. O körpünün bir ucu klassik şeirin ucalığında – Füzuli, Nəsimi ruhunun dayandığı yerdə, digər ucu isə çağdaş Azərbaycan insanının ürəyində, azadlıq həsrətində dayanır. O, klassikanı müasirləşdirə bilən nadir şair idi. Hər misrası elə bil min illərin köksündən gələn bir nalə, gələcəyin pıçıltısıydı.
Bəxtiyar Vahabzadə Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələrindən biridir və çoxsaylı şeir, poema, dram əsərlərinin müəllifidir. Onun əsərləri əsasən vətənpərvərlik, azadlıq, milli kimlik və insani dəyərlər mövzularını əhatə edir.
Aşağıda Bəxtiyar Vahabzadənin bəzi tanınmış kitablarının adlarını təqdim edirəm:
“Vicdan”,
“Gülüstan” – (Güney Azərbaycanın taleyinə həsr olunmuş məşhur poema),
“İkinci səs”,
“Əlvida”,
“Dağlar”,
“Ana dili”, “Ağla, qərənfil, ağla”,
“Ömür karvanı”,
“Zamanın hökmü”,
“Şəhidlər” – (20 Yanvar faciəsinə həsr olunmuşdur).
Bəxtiyar Vahabzadənin şeirləri mövzu baxımından çox zəngindir. O, əsasən vətənpərvərlik, ana dili, azadlıq, sevgi, mənəviyyat, xalq və millət sevgisi mövzularında yazıb. Aşağıda bu mövzulara uyğun olan bəzi məşhur şeirlərinin adlarını təqdim edirəm:
VƏTƏNPƏRVƏRLİK mövzusunda:
“Vətən”,
“Azərbaycan”,
“Gülüstan” – (Bu əsər Güney Azərbaycan mövzusunda çox məşhurdur),
“Bayraq”,
“Torpaq”,
“Şəhidlər”,
“And”,
“Qurtuluş”,
“Yurdum”,
“Zəfər”,

ANA DİLİ və MİLLİ KİMLİK mövzusunda:

“Ana dili” – (Ən məşhur dil şeirlərindən biridir),
Vicdan” – (Dil və kimlik məsələsinə toxunur),
“Millət və dil”,
“Danışan Azərbaycan”,
“Dil və düşüncə”,
“Anamın dili”,
SEVGİ mövzusunda:
“Mən səni sevirəm”,
“Gözlərin”,
“Sevgi nəğməsi”,
“Sənsiz,” “Ayrılıq”,
“Məktub”, “Özümə məktub” – (Həm sevgi, həm də mənəvi tənhalıq mövzulu)
“Qayıt”,
“Bir görüşün həsrəti”

Onun dram əsərlərində də bir şair ürəyi döyünürdü. “Vicdan”, “Fəryad”, “İkinci səs” – bu səhnə əsərləri təkcə teatr salonlarını deyil, yüz minlərin vicdan otağını oyadırdı. Orada hər personaj bir cəmiyyətin simvoluna çevrilirdi. Onun dramları qaranlığın içində yanan çıraq kimi yol göstərirdi, suallar doğururdu, cavab tələb edirdi.
Pedaqoq olaraq, o, tələbələrinə yalnız bilik öyrətmədi – onları düşünməyə, millətini sevməyə, sözün gücünə inama çağırdı. Auditoriyada dediyi hər kəlmə bir toxum kimi gənc beyinlərə səpilirdi və zamanla millət şüurunun məhsuluna çevrilirdi.
Və nəhayət, o, yaşadığı qədər yazdı, yazdığı qədər yaşadı. 2009-cu il – Vahabzadə fiziki olaraq bu dünyanı tərk etdi, amma onun misraları, fikirləri, hayqırtısı hələ də bu torpağın hər daşında, hər çinarında eşidilir. O, sözlə tikilmiş bir abidə kimi qalxdı zamanın üstündə – külək onu yıxa bilməz, illər onu silə bilməz.
Çünki o, bir xalqın içindən doğuldu, bir millətin səsi oldu.
Və sonda… Bəxtiyar Vahabzadə – bu ad sadəcə bir şairin deyil, milli ruhun, azadlıq axtarışının, sözün qürurunun adıdır. O, sözün qılıncını ədalət üçün çəkdi və bu qılınc heç vaxt kor olmadı.