Sakit MALİKOVun “Qaranlıqdakı Nəfəs” hekayəsi haqda Sevil Azadqızı yazır

Sakit MALİKOVun “Qaranlıqdakı Nəfəs” hekayəsi haqda Sevil Azadqızı yazır

“Qaranlıqdakı Nəfəs” – təkcə bir insanın sağ qalma hekayəsi deyil, həm də qaranlıqla ümidin, qorxu ilə inamın duelidir.

Sakit müəllimin bu hekayəsi real hadisə əsasında yazılsa da, mətnin dili, süjetin quruluşu və bədii gücü onu adi reportajdan çox-çox ucalara qaldırır. Hekayə oxucunu təkcə fiziki bir qəzanın içinə deyil, eyni zamanda insan ruhunun dərinliklərinə aparır.
Kompozisiya baxımından hekayənin səkkiz hissəyə bölünməsi həm struktur cəhətdən oxunuşu asanlaşdırır, həm də dramatizmi artırır. Hər hissə ayrı bir filmdir sanki — konkret, güclü və emosional.
Psixoloji dərinlik və dialoqlar oxucunu baş qəhrəmanın daxilinə salır. “Mən ölənlərdən deyiləm?” və ya “Sən artıq tək deyilsən” kimi cümlələr oxucunun da nəfəsini tutmasına səbəb olur.
Təsvirdəki incəlik oxucunu sanki hadisənin içində iştirak edən bir şahidə çevirir. Tualetdə üzən sabun qabı, zəif işıq, qaranlıqda yanan fənər, tavanın sarı işığı — hamısı qəhrəmanın reallıq və qorxu arasında necə sıxışıb qaldığını hiss etdirir.
Simvolizmlər çox güclüdür. Tualet kabinəsinin “məbədə” çevrilməsi, şamın “fənərin əvəzi” kimi təsvir olunması — bunlar müəllifin incə bədii düşüncəsinin sübutudur.
Sonda “Dəniz susurdu” – bu cümlə sadə görünsə də, fövqəladə poetik gücə malikdir. Çünki bu sükut həm hörmət, həm də məğlubiyyətin səsidir. Bu cümlə ilə dəniz belə bir insan qarşısında baş əyir.
Etik və fəlsəfi çalarları da diqqəti çəkir.
Hekayədəki ən güclü mesaj – yaşamaq iradəsinin ilahi və insanın içindəki möcüzə olduğudur.
“Qaranlıqda qalanların yuxusu da gec işıqlanır” kimi ifadələr isə ümumiləşdirilmiş fəlsəfi mesajlardır və hər bir oxucunun ruhuna toxunur.
Bu hekayə ekranlaşdırılsa, həm psixoloji triller, həm də ilhamverici dram kimi parlaq uğur qazana bilər. Çünki burada hər şey var: real hadisə, insan mübarizəsi, qorxu, dua, möcüzə və böyük ədəbiyyat.
Sonda isə bir cümlə ilə desək:
“Qaranlıqdakı Nəfəs” — həyatla ölüm arasında sıxılmış bir nəfəsin insanlığa çevrilmə hekayəsidir.”
Təbriklər, Sakit müəllim!
Bu əsər yaddaşlara həkk olunacaq dəyərdədir.
Uğurlar olsun həmişə!
✍Sevil Azadqızı
Azərbaycan dill və ədəbiyyatı müəllim.
Filoloq. Ədəbi tənqid və təhlilçi.

Share: