ƏLVİDA
Gözün aydın olsun, catdın arzuna,
Bu da son duracaq, bu da son vida,
Daha uçulmamiş divar qoymadın,
Ümüddən uzülən dənə əlvida.
Kamandan sıyrılmış dəli bir oxam,
Gəlirəm son sözü köksünə taxam,
Mən sənin ömründə onsuz da yoxam,
Yaxşı yol deyirəm sənə, əlvida.
Yuxuma da gəlmə, uzaq gəz dolan,
Əhdi də, eşqi də əzəldən yalan,
Xəyala dalanda yadıma salan,
Səni tanıdığım günə əlvida.
Arxanca əl edir sacımın dəni,
Elə get, yollar da unutsun səni
Sənsizlik nə olsa dözərəm yəni,
Əlvida..,əlvida..,yenə əlvida.
Əlövsət Tahirli
03.08.2025.
TƏHLİLİ:
Ədəbi yaradıcılıqda ayrılıq və vidalaşma mövzusu poeziyanın ən kövrək, eyni zamanda ən güclü hisslərindən biridir. Bu mövzu zaman-zaman bir çox şairin qələmində həyat tapmış, bəşəri duyğulara dərindən toxunmuşdur. Müasir poeziyada bu duyğuların təzahürünü Əlövsət Tahirlinin yazdığı “ƏLVİDA” adlı şeirində də müşahidə etmək mümkündür. Şair burada yalnız bir sevgi münasibətinin deyil, həm də ümidsizliyin, xəyal qırıqlığının və daxili azadlıq axtarışının poetik ifadəsini təqdim edir.
Şeirin ilk bəndindən etibarən müəllifin duyğusal dünyasına daxil oluruq.
“Gözün aydın olsun, çatdın arzuna…” misrası, ironiya ilə yüklənmiş bir ifadədir. Burada qarşı tərəfə yönəlmiş acı bir istehza hiss edilir. Şair bu misralarla sevgilinin artıq istəyinə çatdığını, amma bu istəyin qarşı tərəfi məhv etdiyini vurğulayır. “Uçulmamış divar qoymamaq” isə sevgilinin dağıdıcı təsirini simvolizə edir.
İkinci bənddə şair özünü “kamandan sıyrılmış dəli bir ox” kimi təsvir edir. Bu ifadə poetik obrazla qəzəb və qərarlılığın birləşməsidir. Burada o, sevgilinin qəlbinə son sözünü yönəltmək niyyətindədir. “Mən sənin ömründə onsuz da yoxam” misrası ilə o, varlığının qarşı tərəfdə heç bir dəyərinin olmadığını, bu münasibətdə öz yerinin mövcud olmadığını qəbul edir. Bu bənd eyni zamanda qürurun, daxili hesablaşmanın ifadəsidir.
Üçüncü bənddə artıq şair sevgidən deyil, xatirələrdən də qaçmaq istədiyini bildirir. “Yuxuma da gəlmə, uzaq gəz dolan” – deyə səslənən müəllif, keçmişin ruhunun belə onu rahat buraxmasını istəmir. Əhd və eşqin yalan çıxması, emosional bir qırılmanı əks etdirir. Şair “Səni tanıdığım günə əlvida” deməklə, yalnız münasibətə deyil, bütün başlanğıca – tanışlığa, ilk görüşə, duyğuların doğulduğu ana belə nifrətlə yanaşır.
Son bənddə isə şairin emosiyaları zirvəyə çatır. “Arxanca əl edir saçımın dəni” misrası ilə yaşın, keçmişin, həyatın simvolik bir təsviri verilir. Bu bənddə müəllif artıq yolçunun arxasınca ağlayan yoxdur, sanki bütün yollar belə onu unutmaq istəyir. Sonda isə təkrarlanan “Əlvida… əlvida… yenə əlvida” misrası – hisslərin son hıçqırtısıdır. Bu təkrarlama, həm təəssüfü, həm də birdəfəlik sonluğu vurğulayır.
Əlövsət Tahirlinin “ƏLVİDA” şeiri dərin emosional yüklü, lirizmlə zəngin, poetik baxımdan səmimi və təsirli bir ayrılıq manifestidir. Müəllif burada yalnız bir şəxsi hekayəni deyil, ümumbəşəri hissləri dilə gətirir. Sevginin itməsi, xəyalların dağılması və nəticədə insanın öz içində azadlaşması – bu şeirin əsas xəttini təşkil edir. “Əlvida” yalnız bir vida deyil, həm də yenidən doğuluşun başlanğıcıdır. Şairin poetik üslubu və hisslərin incə təqdimatı oxucuda həm təəssüf, həm də dərin düşüncə doğurur.

✍ Sevil Azadqızı
Azərbaycan dill və ədəbiyyatı müəllimi. Filoloq. Ədəbi tənqid və təhlilçi. Şair.
05.08.2025
















