Cənnətin yeni sakini
Fərqanə Mehdiyevanın xatirəsinə
7 gün əvvəl Ramazan ayının yeddinci günü idi. Obaşdana az qalmış yuxuda Fərqanə xanımı gördüm. Başına ipək kəlağayı örtmüşdü, qarşısında onluq lampa şölələnirdi… Lampanın ətrafında bardaş qurub oturan xanımların arasında rəhmətlik anam başda olmaqla mənim əzizlərim də var idi. Hamısı nəzərlərini lapmadan süzülən işığa dikib, sanki dərin xəyallara dalmışdılar. Fərqanə xanımsa həmsöhbət axtarırmış ki, sağa-sola boylanırdı. Mən ona səsləndim: “Bəs ətrafındakılar bilmirlər ki, qalxıb obaşdanlıq süfrəsini hazırlamaq vaxtıdır?” Fərqanə xanım xəfifcə gülümsündü. Amma cavab vermədi…
Saatın zənginə oyandım. “Yusif peyğəmbər xeyir eləsin” deyib yuxumu obaşdanlıq süfrəsinə qoyulmuş bir fincan suya danışdım. Fərqanə xanımla bahəm bütün xəstələrə Allahdan şəfa dilədim. Səhər açılmamış fb səhifəmdə belə status yazdım: “Qoy bu günün 3 müqəddəs rəqəmi – Ramazanın 7-ci günü, Cümə günü və mayın birinci günü YER üzündə xeyirlərə vəsilə olsun!”
O gün əvvəlcə istədim Faiq Balabəyliyə zəng edim. Nədənsə vaxtilə dünyasını dəyişən məqamda qürbətdə olsam da nənəmi, illər sonra isə dədəmi yuxuda gördüyümü yadıma salıb fikrimdən vaz keçdim. Faiqlə Fərqanə xanım doğma bacı –qardaş kimiydilər. Həm də onun – yəni Faiqin açıq ürək əməliyyatı keçirdiyini bilirdim.
Karantin rejiminə görə son vaxtlar bir-birimizlə yalnız virtual əlaqə saxlayıb, telefonda danışıb dərdləşirik. İndi hamı, eləcə də ən QORMAZ, CƏSARƏTLİ, ÜSYANKAR söz cəngavərləri belə dünyaya eyni QƏM PƏNCƏRƏSİNDƏN boylanır. Və ağılagəlməz BİR BƏLANIN qarşısında nə qədər aciz qaldığımızı çox YAXŞI dərk edirik. Zamanın ÖLÜM xəbərlərini durduran, BƏŞƏRİN DƏRDİNƏ əlac edən dava-dərmanı yox!..
Bu gün Yer üzü bütün xalqlar üçün QARA ÇADIRların qurulduğu məkana dönüb!.. Ancaq “Təqdiri İlahi” deyilən bir fikir bütün hallarda insanda ruhi rahatlıq, SABAHA ÜMİD hissi yaradan mənəvi fəzilətlərdən hesab olunur. Axı bu mübarək Ramazanda SƏBR və ŞÜKR etmək də ibadət sayılır…
Mayın ikinci günü Fərqanə xanımın ölüm xəbərini eşidəndə həsrətini çəkdiyimiz allı-güllü bahar da gözlərimdə QARA rəngə boyandı… Qəlbimin səssiz harayını dinləyə -dinləyə yaddaşımda yuxuda gördüyüm başı kəlağaylı, gülümsər üzlü bir şairə obrazı canlandı.
…Fərqanə xanımın adını düz 40 il əvvəl xalam nəvəsi, şair Arif Fərzəlinin dilindən eşitmişdim. Mərhum şair, naşir Ələkbər Salahzadənin baş redaktoru olduğu dövrdə ilk dəfə “Ulduz” jurnalına yazı aparanda Fərqanə xanımla tanış oldum. Arifi soruşdu və məndən ona salam göndərdi. Fərqanə xanım Arifin “Toy” şerini çox sevirdi. Tədbirlərdə mənə söz veriləndə xahiş edərdi ki, o şeiri deyim. Arif çağdaş poeziyamızın tanınmış nümayəndələrindən olsa da, internetdən, sosial mediadan uzaq adamdı. Haqqında yazdığım essemin adını əbəs yerə “Zəmanə dərvişi” qoymamışdım. Bir-neçə şeirini “fb” səhifəmdə paylaşmışam. Fərqanə xanım bir dəfə xəstəxanadan mənə yazdı ki, “Toy” şeiri yazıb ona yollayım. Bu şeiri əzbər bilsəm də Arifin digər şerlərindən uzun olduğuna görə onu yazıya köçürüb paylaşmağa tənbəllik eləmışdım. Amma Fərqanə xanımın xahişi ilə o şeiri də yazıb bir neçə dəfə fb-dəki “VİLƏŞ” qrupunda paylaşdım.
Əşyaların ömrü bizim ömrümüzdən uzun, yaddaşı yaddaşımızdan “möhkəm” olur. Fərqanə xanımla çəkdirdiyimiz bu şəklin isə qəribə tarixçəsi var! Günlərin bir günü şair Balayar Sadiqlə məni Rusiyada yaşayan bir tanışımız Bakıya gələndə qızının toyuna dəvət etdi. Xahiş elədi ki, xalq şairi Sabir Rüstəmxanlını və tanınmış xanım şairlərdən birini toy məclisinə dəvət edək. Lap Anarın “Evləri köndələn yar” tamaşasında olduğu kimi: dedi ki, qoy bəy admları görsün ki, mənim də şair-yazıçı dost-tanışım var… Sabir müəllimə əlimiz çatmadı. Amma Balayar həmin Fərqanə xanımla birlikdə gəldi. Məclisdə bizə söz veriləcəyinə seyid cəddinə arxayın olan kimi əmin idik. Fərqanə xanım deyirdi ki, sən Allah, Nurəddin qardaş, yenə Arifin o “Toy” şerini deyərsən!..
Amma necə oldusa bizə söz verilmədi. Yazıçılar Birliyinin Natəvan Klubunda tədbir olanda aparıcıların Azərbaycan poeziyasının Anna Axamatovası deyə sevə-sevə söz verdiyi Fərqanə xanımın hüzurunda əməlli – başlı pərt olmuşduq. Məclisi tərk edəndə toy sahibi xanımı ilə bizə yaxınlaşıb üzr istədilər. Artıq gec idi… Üstəlik taksi də sifariş vermişdik. O gün Fərqanə xanımı evinə ötürdük…
Çox çəkmədi ki, Balayarın oğlu Cavid bəyin toyu oldu. Bax, o toyda Fərqanə xanımla ikimiz əsl poeziya buketi, nəğmə çələngi qurduq. O, öz şeirlərini dedi, mən isə Mir Kazım Aslanlı-Sarənglə Arif Fərzəlinin şeirlərindən bir neçəsini…
Fərqanə xanım bacı kimi bizim sevincimizə, uğurumuza sevinən, dərdimizə şərik olan bir ziyalı xanım idi: mən də, Balayar Sadiq də həyat yoldaşımızı vaxtsiz itirəndə bizə hədsiz dərəcədə təsəlli verən qələm dostlarımızdan biri də Fərqanə xanım Mehdiyeva olmuşdu. Əslində biz hamımız zaman-zaman AYRILIQLAR məktəbinin məzunu oluruq… İndi isə növbə Fərqanəsevənlərə çatmışdı…
Bu gün mayın YEDDİNCİ günüdür. Mənim ömür – gün yoldaşımın haqqın dərgahına qovuşmağının 7 ili tamam olur. Fərqanə xanımı həyatda sonuncu dəfə nə vaxt gördüyümü dəqiq xatırlamıram, amma yuxuda yeddi gün əvvəl görmüşəm.
Pifaqor deyirdi: “Rəqəmlər hər bir insanın yaradılış səbəbini, onun həyatda missiyasını, taleyini ifadə edir”. 7 rəqəmi də müqəddəs, ilahi, xoşbəxtlik rəqəmidir. Sabah Fərqanə xanımın ruhunun axirət aləminə köç etməsinin yeddinci günüdür. İnanca görə mübarək Ramazan ayında səmanın qapıları açılır, oruc adamın iftar və imsak vaxtı etdiyi dualar Allah dərgahında cavabsız qalmır. Dua Cənnət yurdunun qapısıdır, deyirlər. Mən də bu gün dua edirəm ki, o dünyada cənnətməkan anamla, Səmayə, Humay və Məşhədi Hüsniyyə kimi xanımlarla birlikdə Allah səni Həzrət Fatmeyi –Zəhraya yoldaş eləsin, Fərqanə bacı!
Əziz ruhuna böyük ehtiramla
Nurəddin ƏDİLOĞLU.
07.05.2020.